Dim protocollen, ofwel dim technieken, zijn manieren waarop LED-verlichting gedimd kan worden. Deze technieken spelen een cruciale rol bij het bepalen van de sfeer, energie-efficiëntie en functionaliteit van verlichtingssystemen. Er zijn een aantal verschillende dim protocollen. In deze blog vertellen we meer over veelvoorkomende dimprotocollen en wat de verschillen zijn.

Alles op een rijtje

De verschillende dimprotocollen

• Fase-dimbaar (ook wel triac dimbaar): Is de standaard basis dim techniek en passen wij het meest toe in projecten.
• Casambi-dimbaar: Dit domotica systeem gebruikt Bluetooth om de verlichting slim te maken. Geschikt voor de meeste projecten, waaronder luxe woningen, winkels en kantoren.
• DALI-dimbaar: Dit is een complexe, digitale dim techniek en wordt vooral toegepast voor grootschalige projecten zoals grotere kantoorgebouwen.
• 1-10V: De voorloper van DALI en gebruikt een analoog spanningssignaal om te dimmen. Tegenwoordig kiezen we eerder voor de modernere variant, oftewel DALI-dimbaar.

Triac dimmen: fase-dimbaar en de basis dim techniek

De basis dim techniek, ook wel triac of fase-dimbaar genoemd, is het meest standaard en daarnaast ook het voordeligste systeem. Deze techniek passen wij dan ook het meest toe bij projecten, met name in woningen, horeca en kleine winkels.

Wat is het verschil tussen fase aansnijding en fase afsnijding?

In de basis dim techniek bestaan er twee soorten dimmethoden: fase aansnijding en fase afsnijding. Fase aansnijding en -afsnijding vormen samen een dim techniek die voornamelijk wordt gebruikt voor losse LED lichtbronnen of lampen en is op basis van de stroomdraden. Deze techniek schakelt een deel van de sinuscurve van de wisselstroom uit om de lichtintensiteit te reguleren.

Wat is het verschil tussen fase aansnijding en fase afsnijding? Het grootste verschil tussen deze twee is dat fase aansnijding minder compatibel is met LED verlichting dan fase afsnijding. Voor onze verlichting geldt dus altijd dat de voorkeur gaat naar dimmen volgens het fase afsnijdingsdimprotocol.

Digitale dim techniek: DALI dimmen

Naast de traditionele dim protocollen, zijn er ook digitale dim technieken. Het zogeheten DALI dimmen is er daar één van. DALI staat voor Digital Addressable Lighting Interface. Dit is een uitgebreide techniek. Ook is het een stuk duurder in zowel aanschaf als installatie. Een voordeel van DALI is dat het een professionele lichtoplossing is voor grootschalige projecten, je helemaal tot 0% terug kunt dimmen en armaturen door de digitale aansturing individueel aanstuurbaar zijn. Hierdoor is het een perfect protocol als we gebruikmaken van geautomatiseerde domotica systemen, zoals slimme verlichting of via sensoren. Plekken waar DALI wordt toegepast zijn grote woningen, hotels, horeca en kantoren.

Slimme verlichting: Dimmen en instellen via smartphone of tablet

Slimme verlichting is een moderne manier van je huis verlichten. Slimme lampen zijn verbonden met een app of smart home-assistent. Deze kan je op afstand bedienen via een smartphone, tablet of spraakgestuurde assistenten. Met slimme verlichting kun je niet alleen bepalen wanneer de lampen aan- en uitgaan, maar ook de helderheid en afhankelijk van de lamp zelfs de kleur van het licht aanpassen.

Dimbare slimme verlichting: Casambi

Er bestaan meerdere soorten draadloze besturingssystemen voor verlichting. Een daarvan is Casambi. Het Casambi-systeem draait op Bluetooth om zo draadloze communicatie tussen verschillende onderdelen in een verlichtingssysteem te regelen. Doordat Casambi werkt via Bluetooth, is er een stabielere verbinding dan via bijvoorbeeld wifi. Via de bijbehorende Casambi-app op een smartphone of tablet kan de verlichting draadloos geregeld en aangepast worden. Met Casambi kan onder meer de helderheid en soms ook de kleurtemperatuur van het licht aan worden gepast. Casambi biedt veel flexibiliteit en gemak, waardoor het populair is in zowel woningen als de zakelijke markt.

De verlichting moet voorzien worden van een Casambi-module. Casambi adviseren wij vaak voor onder andere luxe woningen, winkels, kantoren en musea. Meer over Casambi lees je hier.

Dimbare slimme verlichting: Philips Hue

Nog een vorm van slimme verlichting is Philips Hue. Dit is misschien wel het bekendste systeem onder de slimme verlichting. Philips Hue lijkt op Casambi. Ook bij Philips Hue kan de verlichting worden geregeld via een smartphone, tablet of spraakgestuurde assistenten. Anders dan bij het Casambi-systeem, maakt het Philips Hue-systeem gebruik van het Zigbee communicatiesysteem om lampen en accessoires draadloos met elkaar te verbinden. Ook bij dit systeem kan de helderheid van het licht worden aangepast en kunnen verschillende kleurtinten gekozen worden. Het systeem is ook compatibel met apps van andere aanbieders waardoor je de mogelijkheid krijgt om extra functionaliteiten toe te voegen. Philips Hue is geschikt voor de meeste huis-tuin-en-keuken lichtoplossingen. Het nadeel is alleen dat er altijd een stabiele internetverbinding moet zijn.

1-10V dim techniek

De 1-10V dim techniek (voluit: 1 tot 10 volt) is de voorloper van DALI. 1-10V is dus wat ouder. Het maakt gebruik van een analoog spanningssignaal tussen 1 volt en 10 volt om de lichtintensiteit te regelen. Bij 10 volt is de verlichting op volle helderheid, en bij 1 volt is deze gedimd tot het minimum. Wij passen 1-10V echter nog maar zelden toe bij projecten. Tegenwoordig kiezen we eerder voor een modernere variant.

We vatten de verschillende dim technieken nog even kort samen en zetten ze voor je op een rij. Allereerst de basis dim techniek, ofwel triac. Dit is het voordeligste systeem en wordt vaak toegepast in diverse projecten zoals woningen, horeca en kleine winkels. Fase aan- en afsnijding zijn dan weer twee dim methoden binnen de basis dim techniek. Van deze twee is fase afsnijdig het meest compatibel met LED verlichting.

De dim techniek 1-10V maakt gebruik van een analoog spanningssignaal tussen 1 en 10 volt. DALI is een digitale – en uitgebreide – dim techniek met meerdere voordelen en mogelijkheden. DALI is vooral geschikt voor grotere woningen, hotels en kantoren. 

Slimme verlichtingssystemen, zoals Casambi en Philips Hue, bedienen lampen draadloos via smartphone, tablet of spraakgestuurde assistenten. Slimme lampen kunnen op afstand aan en uit worden gezet. Daarnaast kan de helderheid en soms zelfs ook de kleur van het licht aangepast worden op afstand. Casambi werkt op Bluetooth en Philips Hue werkt op wifi voor de draadloze verbinding tussen lampen en accessoires. Beide systemen zijn populair vanwege hun flexibiliteit en gemak, zowel in woningen als zakelijke omgevingen.