Energiebesparingsplicht 2023: wat houdt het in?

De overheid verplicht bedrijven en instellingen per 1 juli 2023 om alle energiebesparende maatregelen te nemen die je in vijf jaar of minder kunt terugverdienen. Dit heet de energiebesparingsplicht. Wat betekent dit eigenlijk en per wanneer wordt het van kracht? In deze blog lees je wat de energiebesparingsplicht precies inhoudt.

Verduurzamen

De energiebesparingsplicht in een notendop

Vanaf 1 juli 2023 zijn organisaties verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen. Dit geldt voor maatregelen die zich binnen vijf jaar terugverdienen. De plicht geldt voor locaties van bedrijven en organisaties die per jaar meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 gas verbruiken. Wordt er minder verbruikt? Dan geldt deze plicht niet. In dit artikel vertellen we meer over uitzonderingen en op welke manier aan de energiebesparingsplicht kan worden voldaan.

Energiebesparingsplicht bedrijven

Het was al zo dat sinds de start van dit jaar ieder kantoorpand energielabel C moet hebben. Nu is de energiebesparingsplicht wat uitgebreid. Voor wie geldt deze energiebesparingsplicht precies? Het geldt voor locaties van bedrijven en instellingen die per jaar meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 gas gebruiken. Als je bedrijf minder verbruikt, geldt deze plicht dus niet voor jou. Valt jouw bedrijf of instelling wel onder de energiebesparingsplicht? Dan geldt sinds een paar jaar ook een informatieplicht. Eens in de vier jaar dien je te rapporteren. Dit houdt in dat je doorgeeft welke maatregelen op het gebied van energiebesparing je hebt genomen. Dit kun je doen via het eLoket van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

CO2-uitstoot

Een kleine toevoeging: zoals eerder vermeld gaat de energiebesparingsplicht dus over energiebesparende maatregelen nemen die je binnen vijf jaar kan terugverdienen. Dat niet alleen, want deze plicht gaat óók over maatregelen die geen energie besparen, maar wel CO2-uitstoot verminderen. Dit is bijvoorbeeld het opwekken van hernieuwbare energie en het overstappen naar een energiedrager met een lagere CO2-uitstoot. Wél gaat het in alle gevallen om maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder.

Uitzonderingen op de energiebesparingsplicht

Toch zijn er ook uitzonderingen op de regel. De energiebesparingsplicht geldt niet voor:

• Een gebouw dat maximaal twee jaar wordt gebruikt;
• Een alleenstaand gebouw waar minder dan 50 m² in gebruik wordt genomen;
• Een gebouw dat door de overheid onteigend is en door die onteigening zal worden gesloopt;
• Een gebouw waarvan de functie recreatief verblijf of tijdelijk onderdak is, dat minder dan vier maanden per jaar wordt gebruikt en een verwacht energiegebruik heeft van minder dan 25% van het energiegebruik bij permanent gebruik;
• Gebouwen en activiteiten die enkel eigen opgewekte hernieuwbare energie gebruiken. Hier is het van belang dat deze energie op die locatie is opgewekt is. Dit geldt ook als er een aansluiting is op het net om overbodige hernieuwbare energie door te leveren. Dit geldt niet als voor een andere energiedrager wel gebruikgemaakt wordt van een netaansluiting;
• De gebruiksfuncties Woonfunctie en Bouwwerk waarbij dit geen gebouw is. Volgens het Bbl houdt dit in dat een bouwwerk toegankelijk moet zijn voor mensen en in zijn geheel of gedeeltelijk met wanden en een dak is afgesloten.

Qua maatregelen geldt een uitzondering voor de verbranding van biomassa, houtig, voor de productie van elektriciteit en laagwaardige warmte met een temperatuur tot maximaal 100 graden Celsius.

Bal en Bbl

De energiebesparingsplicht is in de Omgevingswet (een wet die per 1 januari 2024 ingaat) onderverdeeld in twee besluiten, namelijk in het Bal (Besluit activiteiten leefomgeving) en Bbl (het Besluit bouwwerken leefomgeving). Er geldt een aparte energiebesparingsplicht voor de activiteiten van een bedrijf en het gebouw zelf. Het Bal gaat over de milieubelastende activiteiten op een locatie. Het Bbl gaat over het gebouw (of meerdere gebouwen) op een locatie. Dit wordt ook wel gebruiksfuncties genoemd. Wat voor functie heeft het gebouw? Denk hierbij aan bijvoorbeeld een winkel of kantoor.

Stel je een situatie voor waarin een bakker zijn bedrijf runt in een gebouw dat wordt gehuurd. In dit geval is de bakker verantwoordelijk voor de energiebesparingsplicht voor de activiteiten. Dit zijn dus de activiteiten rondom het draaiende houden van de bakkerij. De bakker huurt het gebouw van de eigenaar. De eigenaar van het gebouw is dan verantwoordelijk voor de energiebesparingsplicht van het gebouw zelf. Als in dit voorbeeld de bakker, in plaats van huurder, zelf eigenaar is van het pand, dan heeft de bakker zowel de energiebesparingsplicht voor de activiteiten, als de energiebesparingsplicht voor het gebouw. Het is dus mogelijk dat dezelfde organisatie verantwoordelijk is voor beide energiebesparingsplichten. Daarentegen is het ook mogelijk dat er meerdere organisaties op één locatie verantwoordelijk zijn voor de energiebesparingsplicht.